زمان کشف حریق که از شروع حریق تا اعلام آن 1- A wareness time              

به طول می انجامد.

زمان شنیدن آژیر خطر و اطمینان (باور نمودن )  2- Behaviour and response time

و پاسخ به آن حرکت تا ابتدای مسیر تخلیه

زمان فرار ، که از ابتدای مسیر حرکت شروع و تا گذشتن 3- Escape time              

از درب خروجی یا رسیدن به محل امن ادامه می یابد.

جمع سه زمان فوق به عنوان زمان تخلیه ساختمان به حساب می آید.

این مقاله بر اساس تمرینات تجربی در چهار چوب تمرینات زیاد توسط دانشجویان و افراد دیگر نگاشته شده است و زمان تخلیه را طی یک فرآیند دنبال می نماید . نگارنده جزوه آتش نشانی سوئد می باشد که افسران آن، در این مورد تلاش فراوان نموده اند.

در مسیر حرکت در هنگام تخلیه به موانع فیزیکی که مانع از حرکت می شوند برخورد

 می نمائیم این موانع مانند درب های بسته ، راهروها ، پلکان ، پنجره و...می باشند.

هدف نگارش این جزوه نیز بررسی اثرات این موانع در تخلیه یک ساختمان در هنگام حریق می باشد .  همانطور که می دانید زمان تخلیه یک ساختمان به موارد متعددی مربوط می گردد از جمله آنها نوع فرهنگ و رفتار مردم در حین حریق می باشد ، آمادگی افراد ، و باور حریق نیز جزو مسائل مهم در این مورد می باشد.

احتمالا در هر تخلیه ،راه های متعدد فرار ممکن است وجود داشته باشد ولی مسلما بهترین مسیر تخلیه مسیر مستقیم و کوتاهی است که قبلا مشخص و علامت گذاری شده باشد ، این مسیر دارای کمترین مانع و پهن ترین عرض و ... است.

طبق بررسی های انجام شده در هنگام حریق تمامی افراد میل به حرکت و دور شدن از محل حریق را دارند . حال ممکن است افراد از یک طرف به طرف ساختمان حرکت کنند، تا ماموران بتوانند حریق را خاموش نمایند ، این مورد جزو تخلیه ساختمان به حساب

 نمی آید . تنها در مورد حرکت به طرف خارج یا محل امن از قبل تعیین شده  می توان،حرکت را به حساب تخلیه گذاشت.

استراتژی تخلیه ساختمان و رسیدن به محل امن ، سیاست از قبل تعریف شده در هر ساختمان می باشد ، بر طبق این راهبرد، تمامی مسیرهای فرار بررسی شده و به ساکنان آن ساختمان شناسانده می شوند . در این راه، وجود مسیرهای متعدد در ساختمانهای عریض یا بلند مرتبه بسیار حیاتی می باشد.

یکی از استانداردهای اصلی که بر طبق آن،  این جزوه نگاشته شده است استاندارد :

Planning   Boiling Act 1987 , BBR 1994

می باشد. بر طبق این استاندارد وجود حداقل 2 راه جهت تخلیه ایمن ضروری می باشد تا تمامی سکنه ساختمان در حداقل زمان ممکن بتواند ساختمان را تخلیه نمایند .

ایمن نمودن مسیر تخلیه :

اولین متد ایمن نمودن مسیر تخلیه یا تنها مسیر، ایزوله نمودن تمامی مسیر اصلی از حرارت و ورود گازهای ناشی از حریق (دود) و ورود آتش می باشد . در این متد مسیر تخلیه به نحوی ایمن می شوند که به هیچ عنوان در هنگام حریق تا تخلیه کامل ، هیچ عامل نفوذی مخرب  (گاز گرم،  دود ، آتش ) نمی تواند بر مسیر حرکت،  اثر گذار باشد. این مهم یا استفاده از مصالح مقاوم و عایق در هنگام ساخت بدست می آید .

با توجه به هزینه گزاف این روش،  به هیچ عنوان روش فوق در ساختمانهای معمول قابل اجرا نمی باشد و نمی توان آنرا به راحتی اجرا نمود . بنابراین از این روش در هیچ ساختمان معمول استفاده نمی شود.

دومین متد:

به علت معایب روش اول از جمله هزینه بسیار سنگین و عدم امکان بر آورد زمانی تخلیه در این روش ، روش زیر ابداع گردیده است .

در این مدل زمان تخلیه کامل هر ساختمان در سه قسمت بررسی و مدل سازی می شود کل زمان تخلیه، شامل زمان اعلام حریق ، پاسخ و حرکت اولیه و شروع حرکت در مسیر تخلیه و رسیدن به خروجی می باشد . این بررسی به صورتی است که تمامی نفرات وقت کافی

جهت تخلیه را داشته باشند. همچنین در این مدل زمان رشد حریق های احتمالی بررسی شد. و با زمان تخلیه مقایسه می گردد.

تعریف:

مسیر تخلیه به بهترین،  راحت ترین، کوتاه ترین و مستقیم ترین راه در هر ساختمان گفته

می شود که توانایی تخلیه تمامی سکنه و افراد مستقر در ساختمان را داشته باشد . در هر مسیر تخلیه وجود راهرو،  درب، پله  انکارناپذیر است. معمولا هر مسیر تخلیه به خروجی هوای آزاد یا محل امن ختم می گردد. جهت هر ساختمان حداقل 2 مسیر تخلیه لازم و ضروری می باشد . این پیشنهاد جهت ساختمان های  بسیار بلند (آسمان خراش و برج ) بستگی به ارتفاع،  تعداد سکنه و... می باشد.

مسیر اصلی تخلیه :

در بسیاری از کشورها،  مسیرهای خاص جهت تخلیه افراد در نظر گرفته می شود. مثلا در سوئد راه پله گرد کنار ساختمان و پنجره های منتهی به آن مرسوم است. اما در بعضی از کشورهای دیگر همان مسیر اصلی حرکتبه عنوان راه خروجی یا مسیر تخلیه استفاده می گردد. به هر حال آشنایی با مسیر تخلیه یکی از عوامل مهم در کم کردن زمان می باشد.

تئوری تخلیه :

عوامل متعدد در کم کردن زمان تخلیه دخالت دارند که مهم ترین آنها عبارتنداز: تصمیم به موقع در هنگام به صدا در آمدن آژیر خطر یا آژیر تخلیه ،  شناخت مسیر حرکت و اطلاع از عوامل منجر به ازدحام مثل درب ها ، پله کان و...

توانائی جسمی افراد ساکن در ساختمان و کمک به آنها جهت حرکت، وجود افراد راهنما و مددجو جهت سهولت حرکت و کمک به افراد سالخورده و ناتوان ، روشنایی سطح کریدورها و مسیرهای تخلیه به خصوص پله ها و درب ها ، عدم وجود موانع مثل دود، حریق و حرارت و...  دو عامل گفته شده ،  نور کافی و عدم وجود مانع باعث ایجاد قدرت دید کافی جهت حرکت سریع می گردند. در قسمت های بعدی راجع به وجود دود و روشنایی مفصلا بحث خواهد شد. وجود هر گونه عامل از پیش تعیین نشده مثل دود یا ... باعث کند شدن تخلیه می گردد . در این حالت زمان تخلیه افزایش یافته و مشکلات عمده و خطرناک بوجود می آید.

مدل های تخلیه :

جهت محاسبه زمان تخلیه یک ساختمان سه زمان گفته شده یعنی زمان اعلام حریق، زمان شنیدن و عکس العمل و حرکت تا ابتدای مسیر تخلیه و زمان عبور از مسیر تخلیه با هم جمع شده و زمان کل تخلیه را بدست می دهد.

زمان کشف حریق از طریق محاسبات مهندسی حریق بدست می آید. زمان حرکت در مسیر خروج یا فرار نیز از طریق آزمونهای تجربی به طور متوسط بدست آمد. و ارائه می گردد.

Behavior    &   Movement

محاسبه این قسمت از پروسه تخلیه،  بستگی به رفتار و عکس العمل اشخاص دارد. در هر ساختمان بنا به کاربرد آن لازم است در هنگام حریق واکنش خاص صورت پذیرد مثلا در هتلها یا برج های بلند، لازم است به محض اطلاع از حریق ابتدا سیستم های HVAC یا تهویه هوا خاموش شده و یا پروسه از پیش تعیین شده ایی فعالیت نمایند.

سپس قسمت های خاص یا طبقات خاص از وجود حریق مطلع شده و مدیریت حریق در آن طبقات اعمال گشته ودر صورت لزوم آن طبقات تخلیه گردند و طبقات دیگر به نحو مقطعی از ورود دود یا آثار حریق محافظت گردند مثلا درب های موجود به نحوی بسته شوند که ورود حرارت یا دود به داخل آن طبقات متوقف گردد و سپس از آن به اطفاء یا از بین عامل دود اقدام شود ،حال در صورتیکه احتمال گسترش حریق یا دود داده می شود اقدامات حفاظتی بعدی که شامل تخلیه تمامی ساختمان می باشد صورت پذیرد.

Movement :

پروسه حرکت در مسیر تخلیه ، پروسه قابل مدل سازی و قابل محاسبه می باشد ،اما تمامی مدل های زیر در مسیرهای بدون وجود آثار حریق مثل دود ،حرارت ،آتش بدست آمده است، حال در صورتیکه در یک حریق وجود یکی از آثار گفته شده مانع حرکت شود یا باعث کندی حرکت شود ،موجبات کند شدن پروسه تخلیه بوجود می آید ، بنابراین در محاسبات مهندسی می بایست در صد تلرانس جهت این مورد بحساب آید. همچنین آژیر تخلیه (فرار) می بایست آژیر خاص بود تا سکنه آنرا با مابقی آژیرها اشتباه نگرفته و واکنش سریعتر نسبت به آن انجام دهند.

تحقیقات نشان می دهد تفاوت حرکت در حریق واقعی و تمرینات این جزوه حدود %10 تا%15 می باشد و سرعت حرکت در حریق واقعی  به همین مقدار گفته شده زیادتر می باشد .

البته بعضی دیگر از دانشمندان اختلاف 20 تا %40 را بیان نموده اند. اما جهت محاسبات عملی بنظر می رسد مقادیر 10  تا %15 کاربردی تر باشد.

فرمولهای ارائه شده :

در ابتدا فرمول اصلی معادله را بررسی می کنیم :

F = V . D . W

در این فرمول :                      فلوی جمعیت در حال عبور (از مسیر تخلیه )  = F

                                                                سرعت در حال حرکت     =   V

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: